Cyberprzemoc – realny problem wirtualnego świata

Cyberprzemoc odbywa się w świecie wirtualnym, ale zostawia prawdziwe ślady w psychice osoby, która jej doświadcza. Jeśli jesteś świadkiem cyberprzemocy – reaguj, jeśli jesteś jej obiektem – zgłoś to na policję. Większość przypadków agresywnych działań w sieci to przestępstwa, za które sprawca może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej.

Cyberprzemoc to zachowania przemocowe, których narzędziem są nowe technologie – przede wszystkim internet i telefonia komórkowa. Sprawcy przemocy cyfrowej są anonimowi, co daje im poczucie bezkarności, jednoczenie sieć daje im dużą siłę rażenia, a to daje im poczucie mocy. Dręczą więc swoje ofiary często z ogromną zawziętością. Jakie zachowania mają w repertuarze elektroniczni agresorzy?

Nękanie, straszenie, obrażanie, publikowanie obraźliwych komentarzy, publikowanie i rozsyłanie nieprawdziwych, ośmieszających informacji, upublicznianie intymnych zdjęć i filmów oraz rozsyłanie innych kompromitujących materiałów.

Robią to za pomocą emaili, SMSów, wiadomości tekstowych wysyłanych przez komunikatory, w komentarzach w mediach społecznościowych, na forach internetowych. Podszywają się pod inne osoby, włamują na konta pocztowe i konta komunikatorów, tworzą ośmieszające strony internetowe, wykluczają z internetowych społeczności, publikują poniżające, wulgarne komentarze i posty.

Czytaj też: Najbardziej zakręcony opis instalacji nowego Gadu Gadu, jaki znajdziesz w internecie

Cyberprzestępca nie jest bezkarny

Taka forma agresji może wydaje się mniej groźna niż napad z bronią w ręku, ale akty cyberprzemocy to też przestępstwa. Szczególnie groźne, bo kompromitujące materiały są dostępne dla wielu osób i pozostają w sieci na zawsze – nawet po usunięciu materiału ze strony często pozostają jego kopie na komputerach. Pozostają tam nawet, gdy sprawca zostanie już ukarany.

Podstawą do wymierzenia kary są m.in. te artykuły Kodeksu Karnego:

190 k.k. (groźba karalna),
190a k.k. (uporczywe nękanie, podszywanie się),
191 k.k. (zmuszenie do określonego działania),
191a k.k. (naruszenie intymności seksualnej, utrwalenie wizerunku nagiej osoby bez jej zgody),
212 k.k. (zniesławienie),
216 k.k. (zniewaga),
267 k.k. (bezprawne uzyskanie informacji, włamanie się do sieci teleinformatycznych)
269 k.k. (uszkodzenie danych informatycznych),
269a k.k. (zakłócanie systemu komputerowego),
287 k.k. (oszustwo komputerowe).

Czytaj też: List sztucznej inteligencji AI do Użytkowników GG

Dlatego jeśli doświadczasz cyberprzemocy, pamiętaj, nie jesteś bezbronny – zgłoś to do organów ścigania. Zabezpiecz dowody robiąc kopie, zrzuty ekranów, wydruki. Nie kasuj wiadomości, zapisz emaile. Zwróć się z prośbą do administratorów strony o pozostawienie logów na potrzeby postępowania. Wszystko to będzie pomocne do namierzenia sprawcy przez policję lub prokuraturę. W przypadku dopuszczenia się uporczywego nękania grozi mu kara 3 lat więzienia.

Jeśli jesteś świadkiem cyberprzemocy – reaguj. Zgłaszaj obraźliwie komentarze i inne naruszenia administratorom grupy lub strony, a osobie, która doświadcza przemocy w sieci, udziel wsparcia.

Skąd się bierze cyberprzemoc?

Psychologowie podają trzy powody rozprzestrzeniania się agresji elektronicznej:

łatwiej jest poniżać i szykanować, kiedy nie ma obawy, że stanie się z ofiarą oko w oko,
sprawca ma czas na przygotowanie się do ataku i spreparowanie poniżającej treści – w rozmowie twarzą w twarz nie jest to takie proste,
agresor może działać, kiedy chce, a ofiara nie ma jak uciec.

Jakie są skutki cyberprzemocy?

Ofiara cyberprzemocy odczuwa wstyd, izolację, osamotnienie, upokorzenie, poczucie prześladowania i związany z tym strach. To może doprowadzić do załamania nerwowego, depresji, nerwic, a w skrajnych przypadkach do prób samobójczych. Nawet u osób odpornych psychicznie bycie obiektem agresji cyfrowej może powodować spadek nastroju, poczucia własnej wartości, reakcje lękowe.

Czytaj też: Jak korzystać z GG na komputerze z systemem MacOS?

I na koniec…

Z badań ankietowych przeprowadzonych przez NIK w 2017 roku wynika, że zcyberprzemocą zetknęło się prawie 40 proc. uczniów. Blisko połowa ankietowanych uczniów stwierdziła, że w przypadku doświadczenia cyberprzemocy nie zwróciłaby się do nikogo o pomoc, nieco ponad 13 proc. uczniów zwróciłoby się o pomoc do nauczyciela, a 19 proc. do rodziców. Tymczasem samotne zmaganie się w cyberprzemocą w przypadku młodych ludzi może skończyć się tragicznie. Dlatego tak ważne jest, żeby szukać pomocy.